Túp lều bác Tom – Tàn bạo cũng là con người mà cao cả nhân văn cũng là con người

Túp lều Bác Tôm là một bản tuyên ngôn sự thật công bố cho cả thế giới sự tàn ác trần trụi của chế độ nô lệ và nạn phân biệt chủng tộc trong xã hội nước Mỹ thế kỷ 18, 19. Dưới chế độ ấy, con người bị biến thành những món hàng của chính con người. Dưới chế độ ấy, hạnh phúc và phẩm giá của con người bị chính đồng loại coi như rác rưởi. Nhưng cũng chính trong chế độ ấy ta thấy được sự hào sảng, nhân văn của những con người đầy yêu thương và tốt bụng.

Những thói ác đa sắc màu trong Túp lều bác Tom

Đọc túp lều Bác Tom bạn sẽ vừa cảm khái, vừa căm giận khi những người da đen bị coi như những món hàng bị đem bán giữa chợ, nơi kẻ mua thoải mái trả giá, xem hàng và lựa chọn món hàng như một con ngựa con dê. Và ở cái chợ người ấy, mẹ phải lìa xa con, vợ phải lìa xa chồng và anh chị em mỗi người một ngả. Nhưng ngoài những sự man rợ rất trần trụi ấy thì Túp lều bác Tom cũng cho ta thấy được một bức tranh về tâm lý rất xấu xí của những con người mang trong mình cái ác.

Xuyên suốt truyện ta bắt gặp những kẻ đại diện cho cái ác và một hệ tư tưởng phân biệt chủng tộc đáng khinh bỉ như Legree, ông chủ của George, Mark, Haley. Mỗi kẻ đều độc ác theo một màu sắc khác nhau. Legree tàn bạo, Haley đạo đức giả, Mark xảo quyệt, ông chủ của Georges nhỏ nhen, độc địa và đố kỵ.

Sự tàn bạo của Legree được thể hiện một cách rất rõ rệt qua cái cách mà hắn quản lý và đối xử với những nô lệ da đen. – đánh đập, không cho ăn uống tử tế, bóc lột. Đọc thấy cách đối xử của hắn ta có thể rất căm ghét và bất bình. Nhưng so sánh với sự nhỏ nhen rất “người” của ông chủ của Georges – một thanh niên da đen tài giỏi luôn khao khát tự do thì chúng ta vẫn thấy Legree đáng yêu hơn nhiều.

Georges vốn là một nô lệ da đen rất tài giỏi và ở anh luôn hừng hực khát khao vươn lên khỏi vũng lầy của sự thấp kém và dốt nát. Anh tự mình học đọc, viết trong lúc phải làm một nô lệ chỉ biết đến những công việc chân tay. Dần anh chứng minh tài năng của mình bằng việc sáng chế ra một loại máy móc phục vụ nhà máy anh đang làm giúp tiết kiệm nhiều sức người. Đồng nghiệp và ông chủ nhà máy tán thưởng anh. Nhưng chính vì điều đó đã khơi dậy trong lòng kẻ là ông chủ sở hữu anh lòng nghen ghét đố kỵ bẩn thỉu. Hắn đã tách anh ra khỏi công việc mà anh đang làm rất tốt để đưa anh tới những công việc hèn mạt và khó nhọc nhất. Hắn tước đoạt đi tâm hồn và ý chí của Georges một cách triệt để bằng cách bắt anh rời xa công việc mà anh yêu thích, chia lìa anh và vợ của anh rồi bắt anh cưới một cô gái nô lệ khác.

Không điều gì tàn ác hơn việc tước đi niềm hy vọng và hạnh phúc của một con người như cái cách mà ông chủ Georges đã làm. Rồi khi người thanh niên da đen ấy không thể chịu được nữa và trốn đi, hắn đã trả cả một khoản tiền lớn chỉ để khiến anh không thể nào làm người được nữa. Mẩu tin ấy ngắn gọn và bẩn thỉu một cách trắng trợn:

“

1 tên lai da đen tên Georges mới bỏ trốn khỏi nhà người ký tên dưới đây, Vóc người 6 bộ nước da khá trắng. Tóc: nâu, xoăn. Rất thông minh, nói khá. Biết đọc, viết. Có thể đã giả làm một người da trắng . Lưng và hai vai có nhiều vệt đòn, bàn tay phải có chữ H nung sắt đỏ.

Người ký tên dưới đây sẵn sàng tặng cho người nào bắt được hắn, một số tiền bốn trăm đôla nếu bắt sống được hắn. Và cũng số tiền đó nếu có đủ bằng chửng õ ràng rằng hắn đã chết

”

Cái cách mà ông chủ của Georges căm ghét anh như lòng căm ghét bẩm sinh của một kẻ tâm hồn chứa đầy đố kỵ và đê hèn.

Legree cũng căm ghét bác Tom y như vậy. Mặc dù bác Tom là một người có năng lực, trung thành và được việc nhưng Legree cũng căm ghét bác Tom và đối xử với bác tàn tệ như lòng căm ghét bẩm sinh của kẻ độc ác với người có lòng tốt.

Legree có thể là một tên bạo chúa, nhưng ông chủ của Georges lại là một kẻ ác từ tận cốt tủy

Sự căm ghét đầy mâu thuẫn và đố kỵ này rất dễ bắt gặp trong những “con người ” ở hiện tại. Chỉ là chúng thể hiện dưới một cấp độ thấp hơn. Ví như những kẻ thiếu năng lực trong tổ chức ghét những con người tài giỏi và luôn đặt điều nói xấu họ. Hay những kẻ ăn không ngồi rồi luôn ghen tỵ và đố kỵ với những người chăm chỉ.

Có một chi tiết rất đáng sợ trong Túp lều Bác Tom mà mình còn nhớ đó là khi Haley – tay buôn nô lệ mua một cặp mẹ con lên chiếc thuyền chở nô lệ của hắn. Ngay sau đó hắn đã lừa bán đứa con mới mấy tháng tuổi cho một kẻ buôn nô lệ khác. người mẹ tỉnh dậy không thấy con đâu, chị đã băng mình qua boong tàu nhảy xuống sông tự vẫn. Haley lúc này chỉ tặc lưỡi cảm thán vì một món hàng bở đã lại vuột khỏi tay. Không một sự dằn vặt nào, hoặc dù chỉ là lo sợ. cái ác nghiễm nhiên hoành hành và người ác cũng bình thản khi làm những hành động tàn ác.

Và luôn ở đó những lòng tốt có mặt khắp mọi nơi

Đọc túp lều bác Tom chúng ta thấy một bức tranh trần trụi về xã hội Mỹ trong chế độ nô lệ với hệ tư tưởng lệch lạc về sự bình đẳng giữa người với người. Nhưng giữa một xã hội đầy rẫy những bất công ấy luôn có những bông hoa của lòng tốt, của tình người nở rộ ở khắp mọi nơi và trong mọi hoàn cảnh để cứu rỗi những phận người nổi trôi trong chế độ nô lệ hà khắc và bất công của đất nước tự do và cờ hoa những năm thế kỷ 19.

Lòng tốt cũng có lòng tốt this lòng tốt that

Lòng tốt that đầu tiên mà chúng ta được chứng kiến là sự lương thiện nửa vời của ông bà Shelby – chủ nhân đầu tiên của bác Tom. Cả hai vợ chống ông bà Shelby đều đối xử rất tốt với những người nô lệ của mình. Nhưng họ không thể rũ bỏ được những đặc quyền của một chế độ sở hữu nô lệ nên họ không muốn đánh đổi một phần tài sản để cứu giúp người nô lệ trung thành của họ. Họ đã bán bác Tom – người nô lệ trung thành và tài giỏi ấy để đổi lấy một món tiền trả nợ. Và họ coi lời hứa giải phóng cho những người nô lệ chỉ là những lời nói trong lúc vui mà thôi. Vậy nên chúng ta mới có thể đồng hành cùng bác Tom đi từ miền Bắc đến miền Nam khắc nghiệt của nước Mỹ thời bấy giờ và có cơ hội được gặp gỡ những lòng tốt tuyệt đẹp của những con người như Eva.

Giữa muôn vàn cái ác và man rợ trong Túp lều bác Tom, Eva xuất hiện như một thiên thần với một tấm lòng nhân hậu của một cô bé biết đau nỗi đau của đồng loại. Em đã dùng tình yêu thương và lòng nhân ái của mình để cảm hóa những người da trắng xung quanh mình khiến họ biết yêu thương những người da đen. Em cũng dùng tình yêu thương của mình để san sẻ và an ủi những người da đen trước những bất công và đau khổ mà họ phải chịu.

Bên cạnh đó, lòng tốt còn hiện diện ở khắp mọi tầng lớp và len lỏi trong mọi gia đình. Ví như gia đình một nghị sĩ đã tìm cách giúp Elisa và con trai chị khỏi tay những kẻ săn nô lệ. Hay sự hào sảng và lòng tốt của gia đình Rachel Halliday, Phinéas… đã giúp vợ chồng Georges bỏ trốn. Rất nhiều những bông hoa lòng tốt xuất hiện trong Túp lều bác Tom đã xoa dịu phần nào sự căm phẫn “con người” trong Túp lều Bác Tom. Ngoài bức tranh hiện thực về chế độ nô lệ ở Mỹ những năm thế kỷ 18, 19.